امسال به واسطه یکی از اقوام در جریان کنکور سراسری قرار گرفتم. الآن هم در حال خواندن دفترچه شماره ۲ سازمان سنجش هستم تا کمی از نحوهی پذیرش بومی سر در بیاورم.
در صفحه ۱۰ این دفترچه جدولی وجود دارد که نشان میدهد در هر رشته امتحانی، چند رشته دانشگاهی به عنوان رشتههای پر متقاضی معرفی شدهاند که گزینش در آنها به صورت ۶۰ درصد بومی و ۴۰ درصد آزاد است. (این رشتهها عبارتند از: مهندسیهای برق، مکانیک، کامپیوتر، عمران، معماری و صنایع برای گروه علوم ریاضی، پزشکی، دندانپزشکی، دارو سازی و دامپزشکی برای گروه علوم تجربی و رشتههای حقوق، روانشناسی و حسابداری برای گروه علوم انسانی) در بقیه رشتهها گزینش به صورت ۸۰ درصد بومی و ۲۰ درصد آزاد انجام میشود.
با خواندن اینها به عمق فاجعه پی نبرده بودم. ولی وقتی نمودار صفحه بعد را دیدم، عمق فاجعه بیشتر برایم آشکار شد. اول به این نمودار نگاه کنید:
همانطور که در تصویر دیده میشود، برای رشتهای مانند مهندسی معماری که ظرفیت پذیرش آزاد آن ۴۰ درصد است، اگر دانشگاهی دارای ۱۰۰ نفر ورودی باشد، فقط ۲۴ نفر به پذیرش آزاد اختصاص دارند. (سهمیه رزمندگان از ابتدا کم میشود!) در نتیجه شخصی که در یک استان دیگر ساکن است اگر بخواهد مثلاً برای مهندسی معماری دانشگاه صنعتی اصفهان اقدام کند فقط در ۲۴ جایگاه امکان رقابت دارد. فکر میکنم واضح است که چقدر شانس این فرد کم خواهد شد.
در سایر رشتهها وضع از این هم بدتر است. اگر دانشگاه دارای ظرفیت پذیرش ۱۰۰ نفر باشد، پس از کسر سهمیه رزمندگان و بومی، فقط ۱۲ نفر برای پذیرش آزاد باقی میماند. و این یعنی هر کس فقط در استان خود درس بخواند!
فکر میکنم نیاز به هیچ توضیح اضافهای نباشد.